Luật việt vị là gì? Quy định về luật việt vị mới của FIFA

Theo những thông tin mới nhất từ FIFA, cơ quan quyền lực nhất thế giới chuẩn bị lại thực hiện một thay đổi lớn với bóng đá. Lần này, họ dự định xây dựng lại luật việt vị, một trong những điều luật cơ bản và quan trọng nhất đối với bóng đá hiện nay.

Dự kiến ngay trong mùa giải 2023/24, FIFA sẽ thử nghiệm luật việt vị mới ở một số giải vô địch quốc gia trên thế giới với mong muốn gia tăng thêm sức hấp dẫn và số lượng bàn thắng được ghi.

Vậy luật việt vị mới là gì? Khi nào cầu thủ bị rơi vào thế việt vị? BONGDAINFO xin gửi đến quý độc giả bài viết về chủ đề luật việt vị để giúp bạn hiểu rõ hơn về vấn đề này.

Luật việt vị mới trong bóng đá

Luật việt vị (tiếng Anh: Offside) được quy định rất chặt chẽ và phức tạp để hạn chế khả năng giành lợi thế của các thủ tấn công bằng việc di chuyển so với hàng thủ đối phương.

Vào cuối thế kỷ 18, luật việt vị được ra đời áp dụng cho các giải đấu bóng đá tại các trường học ở Anh quốc. Tuy nhiên, thời kỳ này, luật việt vị lại nghiêm ngặt hơn bóng đá hiện đại rất nhiều.

Tính đến thời điểm này, trong suốt lịch sử hình thành và phát triển của môn thể thao vua, việt vị có thể xem là một trong những luật được cải tiến và bổ sung nhiều nhất để đem lại sự công bằng và tính hấp dẫn.

Đầu tiên, cần phải biết rằng luật việt vị mới này có khác gì so với luật cũ. Để hiểu điều đó, chúng ta phải quay về khoảng 3 năm trước, vào năm 2020, khi cựu huấn luyện viên Arsenal, Arsene Wenger, người đang là giám đốc phát triển bóng đá toàn cầu của FIFA, đã phác thảo đề xuất phương án thay đổi luật việt vị sao cho linh hoạt hơn.

Wenger cho rằng một cầu thủ không bị thổi phạt việt vị nếu bộ phận hợp lệ của anh ta chạm bóng ở vị trí ngang hàng với cầu thủ cuối cùng của đối phương, trừ thủ môn hoặc một cầu thủ nào khác đứng thấp hơn, kể cả khi những bộ phận còn lại đã vượt lên phía trước thì vẫn được tính là hợp lệ.

Luật việt vị mới có điều gì đáng chú ý?

Đơn giản hơn, chỉ cần có một bộ phận trên cơ thể chưa việt vị thì cầu thủ đó chưa việt vị. Để dễ hình dung, các bạn có thể nhìn vào hình ảnh dưới đây.

Nếu tính theo dự luật mới, thì cầu thủ hoàn toàn chưa rơi vào tư thế việt vị. Những ý kiến của ông Arsene Wenger đã được trình bày lên Ủy ban bóng đá quốc tế IFAB vào năm 2021 và được FIFA đồng ý thử nghiệm ở một số trận đấu tại Trung Quốc.

Chủ tịch FIFA, ông Gianni Infantino, từng nói vào thời điểm đó: “Wenger đã trình bày cho chúng tôi. Điều này có thể trông như thế nào, nó mang lại cho cầu thủ tấn công nhiều không gian hơn một chút và nó sẽ ủng hộ cho lối chơi bóng tấn công. Rõ ràng, một sự thay đổi như vậy sẽ cần phải được thử nghiệm.

Chúng ta phải xem điều này có tác dụng gì đến những trận đấu. Nếu nó tích cực, chúng tôi có thể tiếp tục thực hiện. Nếu nó mang nhiều tiêu cực, chúng tôi sẽ dừng lại. Nhưng chúng tôi luôn ở đây, giống như chúng tôi đã làm với VAR, luôn cởi mở với những ý tưởng mới, và nếu chúng tôi có thể làm cho bóng đá trở nên hấp dẫn và thu hút hơn, thì chúng tôi chắc chắn sẽ xem xét điều đó."

Chúng ta sẽ thấy được điều luật này trong một vài năm tới, và quả thật, những gì Giáo sư Arsene Wenger đã đề xuất đang được FIFA mong muốn thử nghiệm ở một mức độ rộng lớn hơn.

Trong thời gian tới, họ sẽ áp dụng luật việt vị mới ở một số trận đấu tại Hà Lan, Ý và Thụy Điển. Đây sẽ là bước tiến lớn để FIFA và IFAB có thể đưa ra những kết luận cuối cùng trước khi luật mới thực sự được ban hành.

Vậy nếu điều này thực sự xảy ra, nó sẽ đem đến những thay đổi gì cho thế giới bóng đá hiện nay?

Luật mới có tác động thế nào đến thế giới bóng đá?

Chắc chắn đó sẽ là những sự thay đổi cực kỳ to lớn.

Arsene Wenger ngày còn ngồi trên băng ghế huấn luyện đã nổi tiếng là một huấn luyện viên có lối chơi tấn công đẹp mắt, phóng khoáng và hoa mỹ. Thế nên khi có cơ hội được đóng góp nhiều hơn trong môn thể thao vua, có lẽ ông muốn những trận đấu sẽ diễn ra cởi mở hơn, giảm bớt sự nhàm chán bằng cách nới lỏng luật việt vị.

Điều luật mới, nếu được ban hành, sẽ cho phép các cầu thủ tấn công ở thế chủ động hơn rất nhiều so với trước đây. Như đã nói, chỉ cần một bộ phận của cầu thủ tấn công chưa việt vị thì vẫn được tính là hợp lệ.

Điều này trái ngược hoàn toàn với quy định hiện tại, khi chỉ cần một bộ phận việt vị là bạn đã phạm lỗi. Chắc chắn sẽ có những chiến thuật và lối chơi mới được sử dụng để tận dụng tối đa sự thay đổi này.

Từ trước đến nay, đội có bóng và tấn công vẫn có quyền chủ động nhiều hơn so với đội phòng ngự. Nhưng với luật việt vị mới, cán cân đó sẽ còn chênh lệch nhiều hơn nữa.

Không một đội bóng nào muốn luôn phải rơi vào thế phòng ngự để liên tục đối mặt với những pha chọc khe, chạy chỗ của đội bạn. Vì vậy, cuộc chiến trên sân sẽ diễn ra gay cấn hơn, đội nào cũng sẽ muốn có được quyền kiểm soát bóng. Điều này có thể gián tiếp đẩy nhanh tốc độ trận đấu và tăng tính quyết liệt trong những pha tranh chấp.

Bên cạnh đó, những đội thường sử dụng bẫy việt vị sẽ phải tính toán rất kỹ. Trước đây, các hậu vệ chỉ cần di chuyển một bước đã có thể khiến tiền đạo đội bạn dính bẫy việt vị. Tuy nhiên, với luật việt vị mới, điều đó dường như là chưa đủ.

Từ những điều kể trên, có thể dẫn đến sự thay đổi về mặt chiến thuật. Các đội có thể sẽ sử dụng nhiều hơn nhân sự ở trước hàng thủ, chơi lùi sâu hơn so với trước đây và có xu hướng co cụm về khu vực 16m50 để đảm bảo an toàn, hạn chế không gian để cầu thủ đội bạn chạy chỗ.

Những hậu vệ quét, giống như Franco Baresi hay Franz Beckenbauer trước đây, có thể quay trở lại và đóng vai trò quan trọng. Họ sẽ là phương án đánh chặn hiệu quả khi đối mặt với những chân sút có bóng gần khu vực nguy hiểm.

Tốc độ sẽ là yếu tố được đề cao hơn nữa, đặc biệt đối với những cầu thủ để khai thác được điều luật mới này. Các huấn luyện viên có thể ưu tiên sử dụng những hậu vệ nhanh nhẹn hơn để sẵn sàng đua tốc với cầu thủ tấn công đội bạn.

Còn với các chân sút, câu chuyện có vẻ đơn giản hơn nhiều. Với lợi thế có được, những cầu thủ tấn công sẽ có nhiều lựa chọn hơn trong việc di chuyển và chọn vị trí. Hãy nhìn vào cách Inzaghi, ông vua việt vị, di chuyển giữa hàng thủ đối phương và lẻn xuống để dứt điểm thành bàn, là chúng ta có thể hiểu ngay về điều đó.

Đặc biệt, với cầu thủ có tốc độ tốt như Erling Haaland hay Kylian Mbappe, những người vốn đã rất nguy hiểm, thì khi đã có được lợi thế xuất phát sớm hơn so với hậu vệ đội bạn, thì mấy ai tự tin có thể đuổi theo kịp họ.

Người tiếc nuối nhất lúc này chắc chắn có lẽ là Timo Werner, cũng là một ông hoàng việt vị, nhưng lại không có may mắn như Inzaghi, bởi Werner thi đấu dưới thời công nghệ VAR đã được sử dụng.

Trong mùa giải 2020/21 khi còn khoác áo Chelsea, tiền đạo người Đức đã việt vị đến 41 lần, không ít lần trong số đó, anh bị từ chối bàn thắng chỉ vì một cánh tay hay bàn chân đã ở vị trí việt vị, giống như trong tình huống dưới đây.

Luật việt vị mới giúp có thêm nhiều bàn thắng

Chắc chắn các quan chức của FIFA cũng đã có những tính toán của riêng họ khi thử nghiệm điều luật việt vị mới này. Điều đầu tiên có thể nhìn thấy rõ nhất là tốc độ trận đấu được gia tăng đáng kể và số bàn thắng sẽ tăng lên đặc biệt.

Ở Premier League mùa giải 2022/23, có 35 bàn thắng bị từ chối do lỗi việt vị, sau khi trọng tài được tham khảo công nghệ VAR, có rất nhiều lần những tình huống tấn công nguy hiểm phải dừng lại do cầu thủ đã đứng trong tư thế việt vị.

Với luật việt vị mới được thử nghiệm, con số bàn thắng bị từ chối do việt vị có thể giảm đi rất nhiều.

Hãy chú ý đến World Cup 2026 được tổ chức tại Mexico, Canada, và đặc biệt là cả Mỹ. Thị trường Bắc Mỹ nói chung, và Hoa Kỳ nói riêng, đang là nơi mà FIFA hướng đến để tăng cường sức ảnh hưởng của môn thể thao vua.

Tương tự như đồ ăn nhanh, người Mỹ muốn tận hưởng mọi thứ một cách nhanh chóng. Xu hướng xem thể thao của người dân ở Mỹ là họ muốn cảm giác ăn mừng liên tục khi đội nhà ghi điểm.

Vì vậy, các môn thể thao như bóng rổ và bóng chày rất phát triển tại quốc gia này. Thế nên hướng đi của FIFA khi đưa ra dự luật mới có thể là một sự quan tâm đặc biệt đến thị trường Hoa Kỳ.

Một số người có thể nghĩ rằng nếu luật việt vị mới này được áp dụng, thì sẽ khiến cho công nghệ VAR mất đi tầm ảnh hưởng trong các trận đấu. Tuy nhiên, điều đó chưa hẳn đã đúng.

Nếu trước đây trong các tình huống như vậy, trọng tài sẽ phải sử dụng công nghệ VAR để xem có phần nào của cầu thủ việt vị hay chưa. Còn với luật mới, VAR sẽ được sử dụng để xem còn phần nào của cầu thủ chưa bị việt vị.

Lời kết

Những dự luật mới có thể khiến cho nhiều người cảm thấy thích thú, nhưng cũng sẽ khiến cho nhiều cổ động viên cảm thấy không hài lòng. Tuy nhiên, cũng giống như nhiều lần thay đổi trước đây, không riêng gì đối với luật việt vị, bóng đá vẫn được xem là môn thể thao vua.

Sự hấp dẫn và thu hút của bóng đá ngày càng tăng thêm, chẳng hề suy giảm. Chắc chắn có một chặng đường dài trước khi chúng ta thấy các quy tắc sửa đổi trong các giải đấu hàng đầu thế giới.

FIFA còn phải xem xét kỹ lưỡng sự ảnh hưởng của thử nghiệm này, và đặc biệt là bởi vì bất cứ điều luật nào của bóng đá đều cần phải được Ủy ban bóng đá quốc tế phê chuẩn. Hãy cùng chờ xem đâu là quyết định cuối cùng của FIFA. Và nếu nó được thông qua, thì sẽ đem đến ảnh hưởng to lớn như thế nào.

Và quý độc giả cũng đừng quên lưu lại ngay website BongDa INFO để được cập nhật tin tức bóng đá mới nhất, tỷ lệ kèo nhà cái, kqbd hôm nay, lịch thi đấu, bảng xếp hạng của các giải đấu hàng đầu trên thế giới.